Kto nigdy nie został rzucony znienacka, jak granat na wojnie, ten nie wie, ile wódy da się wypić o 6 rano. Dziś w cyklu rozmów damsko-męskich z Asią z Wyrwane z kontekstu rozmawiamy o tym, jak przeżyć rozstanie i jak radzić sobie, gdy już jesteście osobno. Jak oswajać tę sytuację?
Jan: Zostawiam Cię po 4 latach związku, co robisz?
Joanna: Szukam w kajecie numeru do Lindy. A tak całkiem serio – najpierw płaczę, potem piję. Można też naraz jedno i drugie, ale łatwo się wtedy zachłysnąć.
A Ty?
Jan: Pierwsze, co mi zazwyczaj przychodziło do głowy, to rzucenie się w wir melanżu, żeby zagłuszyć emocje i wytłumić ból związany z odrzuceniem, bo zaznaczmy, że rozstanie boli najmocniej, kiedy to nie Ty o nim decydujesz. Więc, żeby jakoś zignorować tę jątrzącą się ranę, wydawało mi się, że najlepszym pomysłem jest odurzanie się na potęgę i zrywanie kwiatu, którego jest pół światu.
Joanna: Znaczy, puszczasz się?
Jan: Ej, ustalaliśmy ostatnio, że żeby się puścić, trzeba się wcześniej czegoś trzymać. Poza tym faceci się nie puszczają, tylko umacniają swoją męskość.
Joanna: Ja tam wolę, jak umacniacie swoją męskość na przykład na siłowni, a nie między czyimiś nogami. Ale rozumiem, że każdy sposób na uśmierzenie bólu jest dobry. Tylko pytanie – czy to go rzeczywiście uśmierza?
Jan: Męskość między czyimiś nogami zazwyczaj jest najmocniejsza, ale tak zupełnie serio, to takie lawinowe wchodzenie w nowe relacje tylko pozornie podbudowuje nadszarpnięte ego i uśmierza ból po rozstaniu, tak jak morfina uśmierza ból po urwaniu nogi. Doraźnie i destrukcyjnie.
Joanna: Niemniej, skuteczności jej odmówić nie sposób. Podobnie chyba z dławieniem żalu w cudzych ramionach. Zwykle opcje masz dwie – albo wypłakujesz się przyjaciółce/przyjacielowi, albo idziesz w tango. Osobiście wolę tańczyć, niż płakać, choć zdarzyło mi się dostać raz za to opierdol.
Wyobraź sobie, że rzuca mnie facet. Płaczę sobie dzień, dwa, trzeciego wypada sobota. Znajomi ciągną mnie więc na pierwszą lepszą imprezę, a ten w niedzielę z pretensją, że szybko się pocieszyłam. Sprowadza się to chyba do tego, że w takich momentach ludzie to kurwy – wcale nie chciał bezstresowego rozstania, po którym oboje idziemy dalej w świat. Miałam siedzieć w domu i umierać z rozpaczy. Nie wiem, może to taka moda w tym katolickim kraju?
Jan: To, jak byli reagują na nasze pójście dalej, to zupełnie inny temat, ale z perspektywy czasu nie uważam, żeby ta nagła fascynacja argentyńskim tańcem była czymś sensownym. Pójście w tango i odgrywanie w życiu scen z “Pod mocnym aniołem” sprawia tylko, że zamiatasz problemy pod dywan i zamykasz trupa w szafie, który bez należytego pochówku prędzej czy później z niej wyjdzie i trupim jadem zatruje kolejny związek.
Z zakończeniem związku jest trochę jak ze śmiercią bliskiej osoby, trzeba pozwolić jej odejść i pozwolić sobie na przeżycie tego, bo inaczej to będzie wiecznie niezamknięty rozdział. Jeśli byliśmy zakochani i to była poważniejsza relacja, to dopuszczanie do siebie tego, co się stało, boli, czasem skurwysyńsko jak faktyczna utrata kończyny, ale ból oczyszcza.
Natomiast sztuczne uśmierzanie go oddala nas od skonfrontowania się z tym, czemu faktycznie ktoś nas zostawił, jaki był powód tego, że już nie jesteśmy razem i jaką naukę możemy wyciągnąć z tego na przyszłość. Bo przykładowo, jeśli facet Cię zostawił, bo byłaś chorobliwie zazdrosna i na każdym kroku kontrolowałaś go, narzucając mu, z kim może się spotykać, a z kim nie, to zalewanie pały po rozstaniu nie pomoże Ci zrozumieć, co zrobiłaś źle i nie popełniać tego błędu w przyszłości, bo nawet go nie zauważysz.
Joanna: Och, nie jestem za przesadną refleksyjnością w pierwszej fazie po rozstaniu. Emocje się muszą wyszumieć, dopiero później jesteś w stanie spojrzeć na sytuację z dystansem. Tak na gorąco, kiedy w głowie szumi Ci ból, pretensje i żal, żadne analizy nic nie pomogą. Zresztą, to by nie była naturalna reakcja – usiąść i od razu zastanawiać się, co zrobić lepiej, żeby następnym razem nam się jednak w tym związku udało. Najpierw musisz poradzić sobie z tym, co dzieje się tu i teraz, na dalekosiężne plany jeszcze przyjdzie czas.
Oczywiście, każdy może radzić z tym sobie inaczej. Jedni idą w miasto, inni płaczą w czyjś w rękaw, jeszcze inni zażerają ciastka albo jadą do matki. Moim zdaniem każdy sposób jest dobry, jeśli tylko pozwala Ci złapać w tych ciężkich chwilach oddech. Chociaż ja akurat nie jestem za uprawianiem wtedy seksu na rekord, bo niechcący można zranić kogoś jeszcze albo załapać się na przykład na AIDS. Poza tym smutno by mi było, gdyby facet, z którym byłam 4 lata, nagle zaczął obracać wszystkie laski we wsi. Tak zwyczajnie, po ludzku, byłoby to straszne skurwysyństwo. Natomiast gdyby pił na umór – czemu by nie? Przyzwyczailiśmy się do tego, że alkohol to zło. Że nie rozwiązuje problemów, itp., itd. Bzdura. Pewnie, że rozwiązuje. Tylko na krótką metę. Jest zresztą takie ładne zdanie z Charlesa Bukowskiego: “Kiedy pijesz, to świat nadal gdzieś tam sobie istnieje, ale przynajmniej na chwilę zdejmuje Ci nogę z gardła”. A czasem przecież potrzebujesz, żeby ją zdjął.
Jan: Z jednej strony mówisz, że emocje muszą się wyszumieć, a z drugiej pochwalasz odurzanie się alkoholem, który je tłumi. Rozumiem, że w dniu rozstania taka sytuacja jest strasznym szokiem i – żeby nie zwariować – psychika potrzebuje znieczulenia, ale na dłuższą metę, jeśli zaczyna to być sposobem na radzenie sobie z wewnętrznymi przeżyciami, to równia pochyła do alkoholizmu.
Bukowski natomiast był świetnym pisarzem, ale miernym człowiekiem, nie róbmy ze wszystkich ludzi artystów, bo nie wyjdzie nam to na dobre.
Joanna: Alkohol nie tłumi emocji. Raczej zamienia jedne na drugie. I nie wiem, dlaczego mielibyśmy dyskredytować jakiegokolwiek artystę ze względu na jego życie prywatne i to, jakim w czyjejś ocenie był człowiekiem. Sztuka to jedno, prywatność to drugie. Natomiast nazywanie miernym kogoś, kogo się nigdy nie znało, nie jest chyba najszczęśliwszą drogą. Bukowski był głosem swojego pokolenia, ale temu trzeba by poświęcić osobną dyskusję. Niemniej, dyskredytując go, wbijasz mi nóż w serce.
Jan: Ej, ej!
Zgadzam się całkowicie, że tworzenie i sztuka to jedno, a radzenie sobie z życiem i funkcjonowanie w świecie to zupełnie odrębne kwestie, a mam wrażenie, że Ty próbujesz je mieszać. Amy Winehouse też była dla wielu wybitną artystką, a jednak nie wprowadzałbym do własnego życia jej rad i sposobów radzenia z problemami. Ale wątek artystów zostawmy na kolejne spotkanie.
Joanna: Zostawmy, bo do rana stąd nie wyjdziemy, a temat radzenia sobie z rozstaniami ewoluuje nam do radzenia sobie z artystami. Jedno i drugie to raczej trudna rzecz.
Jan: Wracając w takim razie do tematu. Poza bólem, związanym z odrzuceniem i nową sytuacją, w której trzeba się odnaleźć, pojawia się też planowanie sobie czasu w pojedynkę, a konkretnie wypełnienie czymś tych części dnia, czy tygodnia, które spędzaliście razem. Czym albo kim zastępowałaś brak partnera? Robiłaś to w ogóle?
Joanna: Czym zajęłam sobie czas, jak już przestałam pić i odstawiłam znajomych? Pracą. W ogóle jestem pracoholikiem, a obowiązki cudownie odwracają uwagę od problemów i życia codziennego. Do tego rzucałam się wtedy na jakieś aerobiki, siłownie i biegi – raz, że nagle masz na to czas, a dwa, że znowu jesteś do wzięcia, więc znowu chcesz świetnie wyglądać i czuć się atrakcyjnie.
Jan: U mnie na początku to zazwyczaj było wypełnianie tej pustki ludźmi, odnawianie znajomości sprzed miliona lat i paniczne uciekanie od samotności. Często kosztem obowiązków i pracy. Zdecydowanie nie było to dobre i świadczyło tylko o większym problemie ukrytym głębiej, z którym nie chciałem się zmierzyć, ale działało i było jakimś sposobem poradzenia sobie z dobijającym uczuciem, że jesteś sam jak Tom Hanks w “Cast away”. Później, po przepracowaniu pewnych tematów, wyewoluowało w wyciszenie i właśnie mocniejsze skupienie się na pracy i pasji, co w sumie jest całkiem bezpiecznym i niedestrukcyjnym efektem.
Joanna: O, bywa bardzo destrukcyjne, kiedy przyzwyczaisz szefa, że nagle robisz ponad normę. I kiedy już osiągniesz równowagę i wracasz do standardowej liczby roboczogodzin, to wtedy jemu jest źle.
Ale! To jak już wiemy, jak sobie radzimy z rozstaniami, to ja mam inne pytanie. Kiedy jesteś gotowy na to, żeby zacząć się spotykać z kimś nowym?
Jan: Kiedy już nie zastanawiam się, czy jestem gotowy, żeby zacząć spotykać się z kimś nowym.
autorem zdjęcia w nagłówku jest Paula Satijn
