Na serial „Belfer” z Maciejem Stuhrem na podstawie scenariusza Jakuba Żulczyka, czekałem odkąd pojawiło się info, że takowy w ogóle powstaje. Czyli jakieś 2 lata. Jest to zdecydowanie krócej, niż DiCaprio czekał na Oscara, jednak oczekiwania były równie wysokie. W końcu w produkcję zaangażowany był najbardziej ceniony przez ze mnie polski pisarz i w miarę lubiany aktor, którego wciąż nie skreśliłem, mimo udziału w gównach pokroju „Listy do M.”, czy „Planeta singli”.
Po premierze pierwszego odcinka, większość widzów była wniebowzięta jak Najświętsza Maryia Panna i stan ten trwał mniej więcej aż do finału sezonu, gdzie nastąpił powrót na ziemię. Padła odpowiedź na powracające jak poniedziałek po weekendzie pytanie „kto zabił?”, jednak wielu fanów serialu poczuło się nią rozczarowanych. Mniej więcej tak rozczarowanych jak uczestnicy programu „Wszystko o Miriam”.
Czy serial „Belfer” jest faktycznie tak dobry mówią, a jego zakończenie tak złe jak krzyczą? Czy może po prostu to typowy średniak?
Świetni młodzi aktorzy
Tytuł opowiada o zabójstwie nastolatki w małej miejscowości Dobrowice, przez co główną osią wydarzeń jest szkoła i licealne imprezki, ploteczki, romanse i manipulacje. Dzięki bogu – w sensie producentom, bo to oni mają zawsze ostatnie słowo – nie dostaliśmy Tomasza Karolaka, Piotra Adamczyka i Tomasza Kota udających nastolatków, tylko faktycznie młodych, świeżych aktorów. Którzy oprócz tego, że pasowali do swoich postaci, to byli mega wiarygodni i nie musieli składać podania o kredyt zaufania, żebyśmy uwierzyli w ich życiorysy, motywy do działania i podjęte decyzje.
Albo kibicowaliśmy małoletniemu gangsterowi handlującemu mefedronem albo życzyliśmy mu śmierci, ale nie wątpiliśmy w jego istnienie.
Główny bohater jak James Bond
A chwilami to nawet jak Superman.
Jest nauczycielem, psychologiem, detektywem, bokserem, sprinterem, świetnym kochankiem, a do tego czyta w myślach. Jak na prawdziwego superbohatera przystało, zawsze wie gdzie ma się pojawić, gdy komuś coś zagraża i oczywiście pojawia się tam w ostatniej chwili, brawurowo ratując sytuację. Żeby nie było, do gry aktorskiej Macieja Stuhra nie ma co się przyczepić, bo jest bardzo w porządku, ale bohater w którego się wciela jest przekoloryzowany do przesady. W pewnym momencie widz czeka, aż belfer wyciągnie wybuchający długopis by powalić przeciwników albo użyje szóstego zmysłu i zacznie widzieć przez ściany.
Innym mankamentem tej postaci jest jej motywacja, czyli powód dla którego opuściła Warszawę i przyjechała na podelbląską wiochę – tajemnicza śmierć córki, którą przez 18 lat życia miała w dupie. Średnio przekonujące.
Wciągająca fabuła…
Co by nie mówić o głównym bohaterze, to całościowo scenariusz daje radę i już od pierwszej sceny, gdy widzimy martwą nastolatkę pod drzewem, zadajemy sobie wspomniane we wstępie pytanie „kto zabił?”. I towarzyszy nam ono przez kolejne epizody coraz intensywniej wiercąc dziurę w głowie. To ewidentny plus fabuły, iż wciąga nas na tyle, że faktycznie istotne jest dla nas odkrycie mordercy i cień rzucanych przez nas podejrzeń stopniowo zatacza coraz szersze kręgi, aż zaczynamy podejrzewać absolutnie każdego, łącznie z rodzicami dziewczyny. Nie ma też dłużyzn, zapchajdziur i czarno-białych retrospekcji nic nie wnoszących do tematu, byleby tylko wydłużyć czas i nabić kilka odcinków więcej, jak często ma to miejscu w tym gatunku.
…jednak momentami jak w telenoweli
Z kolei ogromnym minusem fabuły jest jej przewidywalność i telenowelowe zagrania. Jeśli Paweł Zawadzki na początku odcinka jest niemal pewien kto zabił Asię Walewską, to z góry wiadomo, że pod jego koniec osoba ta zostanie oczyszczona z zarzutów. Oczywiście każdy epizod urywa się w kulminacyjnym momencie, po to, abyśmy w napięciu tydzień czekali na kolejny, po czym okazuje się, że to zawieszenie na krawędzi wyjaśnienia intrygi, to jednak nie to. I tak w kółko, i w kółko, i w kółko.
Do tego scenariusz często zapomina o niektórych bohaterach i tak na przykład Magdalena Cielecka nagle znika z własnego domu, mimo, że toczy się w nim akcja i reszta jej rodziny jest obecna. Podobnie wyparowuje ojciec i matka zmarłej dziewczyny. Oprócz tego pojawiają się jakieś postacie z dupy, które pomagają Stuhrowi z niewiadomego powodu, a widz ma wrażenie, że część wątków jest wprowadzona tylko po to, by go zmylić, a nie by były integralną, mającą konsekwencje w późniejszych wydarzeniach częścią historii.
Zakończenie nie wytrzymało presji?
Jak wcześniej wspomniałem, cały serial był budowany na bazie spektakularnych zwrotów akcji i spodziewania się niespodziewanego, w związku z czym większość widzów oczekiwała, że na takich fundamentach zostanie postawione zakończenie, które wszystkim powykręca mózgi na lewą stronę przewrotnością scenariusza. W efekcie dostaliśmy jednak coś co powykręcało, ale usta w grymas niezadowolenia większości zagorzałych fanów.
To, kto jest bezpośrednim mordercą, wiadome było od dwóch odcinków wstecz, a tego kto mógł przyłożyć rękę do odebrania życia Asia Walewskiej można było domyśleć się jeszcze wcześniej, przez co wyważanie otwartych drzwi w końcowym epizodzie, ukazując winnych, których wszyscy się spodziewali, mogło rozczarować. Mogło, a nie musiało, bo dla mnie równie istotne co „kto zabił?” było „dlaczego zabił?” i „jak zabił?”, a na te pytanie – nie zupełnie, ale jednak – poznajemy odpowiedzi, gotując się z emocji w trakcie konfrontacji Zawadzkiego z zabójcą jego córki.
Innymi słowy: zakończenie zaskoczyło tym, że nie zaskoczyło.
Czy „Belfer” jest tak dobry, czy tak zły jak mówią?
Zdecydowanie jest to dobry serial, godny uwagi i wart polecenia, a jak na polskie warunki, to wręcz obowiązkowy. Choć ma irytujące momenty, to dostarcza emocji i mocno angażuje, a w końcu o to w kontakcie z wytworami kultury chodzi.