Po tym jak w 2016 w końcu zrealizowałem marzenie z czasów jedzenia bułek posmarowanych nożem i poleciałem do Tajlandii, bardzo zajawiłem się na Azję i wiedziałem, że muszę tam wrócić. Choćby po to, żeby liznąć trochę słońca w trakcie półrocznej polskiej zimy. Wybór padł na Wietnam ze względów gastronomicznym – pozdro dla zupiarzy i sajgoniarzy – i oczywiście ekonomicznych – Japonia cały czas poza moim zasięgiem, chlip, chlip.
I co? I o ile Tajlandią byłem oczarowany, o tyle Wietnam mnie rozczarował. Nie wiem, czy to kwestia tego, że tylko raz możesz być zachwycony Azją pierwszy raz i pewne rzeczy już nie robią na Tobie wrażenia, czy może chodzi o to, że Tajowie w odróżnieniu od Wietnamczyków, nie traktowali mnie jak chodzącego worka z dolarami. Tak czy inaczej, w Wietnamie było w porządku – nie beznadziejnie, ale też nie porywająco. Ot, ciekawe doświadczenie, którego nie mam potrzeby powtarzać.
Część rzeczy mnie urzekła, część pokazała mi środkowy palec, ale z pewnością żadna z nich mnie nie znudziła. Przed Tobą 19 rzeczy, które zaskoczą Cię w Wietnamie!
1. Skutery, WSZĘDZIE skutery!
W Wietnamie jest 45 MILIONÓW zarejestrowanych skuterów, przy 92-milionowej populacji ludzi, z czego 5 milionów porusza się po ulicach Hanoi. Na papierze może to nie robi wrażenia, ale gdy tylko dotrzesz z lotniska do miasta już tak. Ruch uliczny jest przerażający i to nie jest metafora. Każde przejście przez ulicę jest kładzeniem swojego życia na szali.
Wietnamczycy jeżdżą jakby im się śpieszyło do sprawdzenia empirycznie czy jest życie po śmierci, nie stosując się do żadnych zasad ruchu drogowego. Pomijam już kwestię kierunkowskazów i pasów, ale dla nich nie istnieje nawet sygnalizacja świetlna. Myślisz, że jak stoisz na światłach i masz zielone, to znaczy, że możesz bezpiecznie przejść? Hahaha, niezły żart. To znaczy, że samochód lekko przyhamuje zanim Cię potrąci. Na ulicy panuje prawo silniejszego, a przechodzień jest wyłącznie niechcianym intruzem.
Skutkuje to tym, że w Wietnamie w wypadkach drogowych rocznie ginie 14 000 ludzi. Czyli 1,5 osoby co każdą godzinę.
2. Palenie śmieci na ulicy
W Polsce śmieciami pali się w piecach na wsiach i w małych miejscowościach. Głównie po to, żeby ogrzać dom. W Wietnamie śmieci pali się na ulicy w stolicy kraju. Bo tak.
3. Kawa z jajkiem
Tak zwane egg coffee. Kawa z jajkiem brzmi jak przepis na rozwolnienie, a jest zadziwiająco dobra i była moim ulubiony deserem w trakcie podróży po tym kraju. Wersja bez koglu-moglu również bardzo pierwsza klasa.
4. Wiosłowanie nogami
Nie pytajcie jak oni to robią, bo nie mam najmniejszego pojęcia, ale na rzece w Tam Coc – wiosce obok Ninh Binh – Wietnamczycy wiosłują nogami. Gdyby to nie było wystarczająco zaskakujące, to w ten sposób są w stanie pokonać półtoragodzinną trasę metalową łodzią z dwoma turystami. I to nie tylko mężczyźni, ale również kobiety. Kilkukrotnie w ciągu dnia.
Szacunken.
5. Kury w klatkach dla chomików
Jedna z bardziej niehumanitarnych akcji jakie widziałem w Hanoi. Lokalsi uważają, że spoko pomysłem jest trzymanie drobiu w klatkach dla gryzoni przed swoimi mieszkaniami. Nie wiem, czy nie miałem okazji zaobserwować, czy po prostu tego nie robią, ale nie widziałem, żeby je karmili albo usuwali odchody.
6. Kraj milionerów
Wietnamską walutą są dongi – skrót VND – i najtańszy produkt jaki kupowałem w tym kraju – duża woda w ichniejszej Żabce – kosztował 10 000, czyli 1,6zł na polskie. Znaczy to tyle, że żeby być milionerem w tym kraju wystarczy mieć 160 złotych. Czułem się jak gwiazda TVNu. Przez całe ćwierć minuty.
7. Trudne warunki pracy w Gastro
Podobnie jak w Tajlandii, gotuje się wszędzie i na wszystkim, naczynia płucze się w brudnej wodzie w misach, a tą samą gołą dłonią, którą liczy się pieniądze, wrzuca się mięso do gara. I tak samo nie ma to przełożenia na zatrucia, biegunki, ani wymioty. Co kolejny raz mnie zaskakuje, bo po jedzeniu w Polsce – teoretycznie przygotowywanym zgodnie z normami sanepidu – nie raz miał sensacje żołądkowe.
8. Mgła i deszcz
W miejscowościach, w których jest za mało skuterów, żeby promienie słoneczne mógł zasłaniać smog, zasłania je mgła albo deszcz. Wietnam ma wiele malowniczych pejzaży, niestety na zdjęciach wyglądają jak namalowane kurzem. Ostrość odzyskaliśmy dopiero na wyspie na południu kraju, przy okazji przypominając sobie jak wygląda słońce. Wcześniej musieliśmy wierzyć na słowo, że faktycznie nad tym krajem również świeci.
9. Opiekanie psów i kóz w całości
Tego podpunktu nie zilustruję zdjęciem, bo nie byłem w stanie zmusić się, żeby je zrobić.
Tak, Wietnamczycy jedzą psy, przy czym nie są one ich narodowym daniem, jak kebab w Polsce, i nie znajdziemy budek serwujących to zwierzę na każdym rogu. Za to, gdy już trafimy na takie miejsce, to trudno będzie wymazać je z pamięci. W Wietnamie zwierzęta opieka się w całości – razem z głową – i w takiej też formie wystawia na ulicę, żeby zachęcić klientów. Znaczy to, że próbując nie zginąć w wypadku drogowym w trakcie poruszania się po Hanoi, można ni z tego, ni z owego trafić na stojący na chodniku stolik z upieczonym kundelkiem. A przemieszczając się po Ninh Binh z upieczoną kozą.
Wnioskując po grymasach na pyskach zwierząt, piecze się je żywcem.
10. Modlitwa z pieniędzmi
Że Budda lubi dary losu, to wiedziałem już po wizycie w Bangkoku – tam zostawiało mu się Fantę, Sprite’a albo browarka. Tutaj za to dowiedziałem się, że w dobrym tonie jest modlić się do niego z plikiem banknotów w dłoniach, a potem robić przed jego podobizną to, co Fat Joe na klipie do „Make it rain”. Co kraj to obyczaj.
11. Mrożona herbata
W Wietnamie oprócz świetnej kawy mają też świetne herbaty, w tym ultra zajebiste mrożone. Nie wiem, co mogę powiedzieć oprócz tego, że te z Cha Go były jak schłodzone płynne niebo na języku i chciałbym je w Polsce.
12. Selfie sportem narodowym
Byłem na wielu konferencjach, wyjazdach i innego typu wydarzeniach blogowych, na których ludzie z internetu robili sobie sajmojebki, i nikt z nas nie ma podjazdu do Wietnamczyków. Oni, jak to się mówi nie używając wulgaryzmów, nie uprawiają seksu w tańcu. U nich zrobić sobie selfie, to jak poprawić okulary na nosie. Nie ma różnicy czy masz 4, czy 104 lata, wszyscy walą fotograficzne autoportrety z ręki na potęgę.
Szczerze mówiąc, to im trochę zazdroszczę tego braku żenady, bo mnie jednak – mimo, że to w końcu moja praca – często jest głupio tak się onanizować do przedniej kamerki w miejscu publicznym.
13. Zupa dobra na wszystko
Wietnam słynie z zup, które je się o każdej porze dnia i nocy, a zwłaszcza z pho – ichniejszego rodzaju rosołu z wkładką. Tradycyjne warianty to pho bo – z wołowiną, i pho ga – z kurczakiem, aczkolwiek widziałem wersje z naprawdę różnymi rzeczami w środku. Czy mięsny wywar z pływającymi elementami, których nie jesteś w stanie zidentyfikować może dobrze wchodzić na śniadanie? No, pewnie! A na kolację? Tymbardziej!
Gorąco polecam wszelkie płynne substancje podawane w ulicznych lokalach, w których taborety ogrodowe są tak małe, że siedzisz tylko na jednym półdupku.
14. Kartony zamiast walizek
„Ogranicza nas tylko wyobraźnia” jak mówi jeden z popularniejszych cytatów motywacyjnych bez autora. Wielu lokalsów zdaje się brać te słowa za swoje motto, bo nadawanie kartonów jako bagaży rejestrowanych pod czasu lotu samolotem nie jest tu niczym niezwykłym. Może i niewygodne, może i nietrwałe, ale za to jakie hipsterskie.
15. Banh mi, czyli bagiety z wkładką
W Tajlandii za pieczywo płacisz jak za bitcoiny i trochę trzeba poszukać, żeby je znaleźć. W Wietnamie, w związku z tym, że Francuzi ich najechali i zrobili tam swoją kolonię, bagietki znajdziemy w zasadzie na każdym rogu. Próbowałem różnych wariantów i zdecydowanie najlepszym jest ten z włożonym do środka omletem z pasztetem. I oczywiście kolendrą, bo tutaj jedzenie bez kolendry jest jak całowanie się po pijaku – nie liczy się.
16. Rżnięcie turystów na hajs
Niestety wielu Wietnamczyków mając kontakt z obcokrajowcami, zachowuje się jakby nie miało przed sobą człowieka, tylko bankomat. Co prawda jeszcze sporo brakuje im do Egipcjan, którzy białym ludziom niemal wyrywają pieniądze z portfela, ale da się odczuć, że każdy uśmiech jest wykalkulowany.
Oprócz standardowego naganiania, wciskania badziewia i różnicowania ceny w zależności czy wyglądasz na Amerykanina czy Europejczyka, jest jeszcze bardziej wyrafinowany sposób na wyciągnięcie hajsu z turystów. Jeśli znudzi Ci się jedzenie na ulicy i będziesz chciał spożyć posiłek niemając kolan pod brodą, możesz doznać lekkiego szoku. W miejscach z krzesłami normalnych rozmiarów często do cen potraw, które widziałeś w menu doliczane jest 5% za obsługę i 10% VATu. Bo jak wiadomo, podawanie cen z VATem to tylko zachodnia fanaberia.
17. Mężczyźni z długimi paznokciami
Tu niestety też nie pokażę Wam zdjęcia, ale pierwsze co mnie zaskoczyło po wyjściu z lotniska, to to, że kierowca Ubera miał naprawdę, ale to naprawdę długiego paznokcia u kciuka. Był transwestytą i nocą występował jako drag queen? A może bił rekord Guinessa? Możliwe, aczkolwiek bardziej prawdopodobne, że w ten sposób chciał zamanifestować swój status społeczny.
W Wietnamie mężczyźni, choć raczej starsi niż młodsi, zostawiają jeden lub dwa dużo dłuższe paznokcie, żeby pokazać, że nie pracują fizycznie. Gdyby zajmowali się uprawą ryżu musieli by ściąć szpony. Obleśne, ale czego się nie robi, żeby rwać panny na mieście.
18. Surowe sajgonki
To co w polskich knajpach z orientalnym jedzeniem nazywa się sajgonkami ma najczęściej tyle wspólnego z tymi wietnamskimi, co e-sport ze zdrowiem fizycznym. Sprawdzając jak chả giò faktycznie powinny wyglądać i smakować, dowiedziałem się przy okazji, że występują też w wersji bez smażenia. Surowe sajgonki, czyli marchewka, ogórek, sałata, mięso i makaron zawinięty w papier ryżowy, okazały się równie smaczne, co te potraktowane obróbką termiczną.
Aż się robię głodny jak przypomina mi się ich smak.
19. Ilu Wietnamczyków zmieści się na dwuosobowym skuterze?
To że jedynym prawem jakie Wietnamczycy respektują na drodze jest prawo dżungli, to jedno. Ale to, że ze skutera robią rodzinnego vana, to kwestia zasługująca na osobny akapit. Na jednośladzie przeznaczonym dla 2 osób potrafią jechać nawet w 5, wliczając w to dziecko niepotrafiące jeszcze chodzić. Które to najczęściej nie ma nawet kasku. Wygląda to jakby z cały sił starali się o nagrodę Nagrodę Darwina.
Czy warto polecieć do Wietnamu?
(więcej ładnych widoczków z podróży znajdziecie na moim Instagramie)
Tuż nad sercem masz wydziaraną zupę pho? Dostajesz drgawek, jeśli nie zjesz makaronu ryżowego przez więcej niż 12 godzin? Twoją ulubioną grą jest rosyjska ruletka? Nie? To Wietnam możesz sobie odpuścić. Serio. W Tajlandii trafisz na równie egzotyczne widoki, a ludzie są milsi, ceny niższe i wszędzie owoce szejki. Ach te szejki…
Zobacz wpis: Jedzenie w Tajlandii: czego musisz spróbować?
Zobacz wpis: Ceny w Tajlandii. Ile kosztuje jedzenie, nocleg i internet?
Zobacz wpis: 23 rzeczy, które zaskoczą Cię w Tajlandii
