Zwykło się mówić, że internet to wirtualna rzeczywistość, sugerując, że to co się w nim dzieje, nie jest prawdziwe. Pod koniec lat 90-tych, przynajmniej w Polsce, sieć faktycznie była ciekawostką, którą mało kto traktował serio. Modemy brzmiące jak spieprzone radio i czas ładowania pojedynczej strony trwający tyle, co reklamy na TVNie. Dzisiejsza codzienność nie ma już nic wspólnego z ówczesnym przywożeniem internetu taczkami i czekaniem na tańszy transfer jak na deszcz w Ugandzie.

Dziś sieć jest wszędzie, dla wszystkich, i jeśli kogoś w niej nie ma, to znaczy, że nie istnieje. A świat, w którym emocje wyrażasz za pomocą żółtej buźki, ma taki sam wpływ na Twoje życie, jak ten w którym musisz napiąć mięśnie mimiczne, żeby pokazać, że się śmiejesz. Jeśli nie większy.

Według badań przeprowadzonych przez portal AdWeek.com, przeciętny człowiek – czyli średnia z cyfrowego analfabety i komputerowego ćpuna – spędza codziennie na Facebooku 35 minut. W sumie, we wszystkich mediach społecznościowych, ponad 2 godziny. To ponad 30 dni rocznie. Miesiąc. Wątpię, żeby ktokolwiek z czytających, kto zakończył już edukację, spędzał tyle czasu w ciągu roku ze swoim przyjacielem. Albo rodzicami.

Tak jak w świecie namacalnym selekcjonujesz ludzi, którym poświęcasz bezpowrotnie mijające minuty, tak w świecie cyfrowym, powinieneś robić dokładnie to samo. I nie czytać na swojej tablicy, budzących w Tobie negatywne emocje, wypocin człowieka, z którym dwa razy w życiu jechałeś autobusem. Zresztą, takiego z którym przez całe wojsko spałeś na jednej pryczy też nie. Nikogo, kto najzwyczajniej w świecie Cię wkurwia.

Życie jest za krótkie, żeby oglądać polskie komedie romantyczne i mieć kontakt z ludźmi, którzy źle na Ciebie wpływają. Dlatego, jeśli nie z rzeczywistości, to powinieneś ich usunąć, chociaż ze znajomych na Facebooku.

Kogo konkretnie?

Konkursowicz – dzień bez żebrania o głosy w konkursie, w którym może wygrać pół kostki margaryny i zestaw ołówków z IKEA, to dzień stracony. Nie złoży Ci życzeń na urodziny, ale przypomni, że potrzebuje jeszcze tylko 3278 klików, żeby przejść do kolejnego etapu. Czytając wiadomości od niego masz wrażenie, że pomyliłeś Messengera z pocztą na O2, brakuje tylko nagłówków „Większy penis już w 24h!”, ale ilość spamu się zgadza.

Policja językowa – szybkie pytanie: co robisz, gdy widzisz, że Twojej kumpeli poszło oczko w rajstopach? Opcja A: mówisz jej na ucho, że ma nogi jak stąd do raju podatkowego, ale coś nie halo z jej rajtkami? Opcja B: drzesz się na całe pomieszczenie, tak żeby wszyscy w zasięgu Twoich strun głosowych zwrócili uwagę, że Olka ma dziurę w ubraniu?

Jeśli komuś faktycznie zależy, żeby pomóc Ci w niepopełnianiu błędów, a nie tylko na tym, żeby zdobyć poklask za wyciągnięcie wpadki, zwróci Ci uwagę prywatnie. Nie publicznie. Innymi słowy, jeśli ktoś notorycznie poprawia Cię pod statusami na Facebooku, a nie pisze Ci o pomyłce na Messengerze, to wcale nie zależy mu na Twojej poprawności językowej. Zależy mu na lajkach pod jego uwagami.

Oznaczarka – taguje częściej niż początkujący graficiarz. Znajdujesz swoje imię i nazwisko na losowych grafikach, śmiesznych filmikach i statusach tekstowych, które mają tyle z Tobą wspólnego, co pierogi ruskie z Rosją.

Czarna dziura – myślisz, że miałeś ciężki dzień? Gówno wiesz, on miał cięższy. Wczoraj, dzisiaj i jutro. Zawsze. Świat jest zły, życie niesprawiedliwe, w rządzie są sami złodzieje, a kanapki spadają masłem do dołu. Zima jest za zimna, lato za gorące, woda za mokra, a zupa za słona. Co konkretnie dzieje się w jego życiu, że 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu jest wulkanem negatywnej energii? Nie pytaj, i tak nie rozumiesz.

Nikt nie zrozumie, bo nikt nie ma tak ciężko jak on. Dlatego podaruj sobie jego aktywność na swojej tablicy, zanim ten ciężar pociągnie Cię za sobą na dno dobrego samopoczucia.

Mistrz marketingu – ostatni raz rozmawialiście w 1410, co nie przeszkadza mu osiem razy w tygodniu wysyłać Ci zaproszeń na imprezy w klubie, w którym pracuje. Nie zależy mu na Waszej znajomości, tylko na +1 przy liczbie osób w wydarzeniu. Gdyby ktoś Ci płacił złotówkę za każdym razem kiedy musisz odklikać „nie jestem zainteresowany”, to dzisiaj miałbyś pół kawalerki na Ruczaju.

Tajny agent – nigdy nie daje „lubię to”, gdy zmieniasz profilówkę, nie udostępnia Twoich próśb o udostępnienie, gdy szukasz dla matki dawcy szpiku kostnego, ani nie komentuje, gdy pytasz, czy Twój drugi syn powinien mieć na imię „Alojzy”, czy „Leopold”, bo „Brajan” poszło już dla pierworodnego. Już dawno pomyślałbyś, że nie żyje, a przynajmniej, że Cię nie obserwuje, gdyby nie jeden szczegół.

Wystarczy, że napiszesz „rok świetlny” w kontekście miary czasu, a nie odległości i już tajny agent wychodzi z ukrycia, aby Cię poprawić. I tak za każdym razem, gdy tylko ma szansę publicznie udowodnić, że się mylisz. To jego życiowa misja. Gdybyś dostał się na listę „Wprostu” nawet nie dałby kciuka w górę, ale gdy tylko może się przyjebać, nigdy nie marnuje okazji.

Homofob-seksista – chciałem napisać „wyznawca PiSu”, ale zdałem sobie sprawę, że osobom niezadeklarowanym politycznie, też zdarza się uważać, że kobiety i geje to podludzie. I tym pierwszym powinno odebrać się możliwość decydowania o sobie, a tych drugich warto byłoby ukamienować. Żeby przypadkiem, przez podanie ręki, nie zarazili swoją chorobą turbo samców alfa. Jedna rasa, męska rasa.

W rozmowie przez sieć nie przekonasz takiego, że kobieta umiejętności gotowania nie wysysa z mlekiem matki, a homoseksualizm jest częścią natury. Stracisz tylko nerwy i czas.

Jeden z dziesięciu – ma odpowiedzi na wszystkie pytania. Również te, których nie zadałeś.

Wrzuciłeś zdjęcie z suto zastawionym stołem? Zaraz poznasz skład chemiczny wszystkich produktów, które się na nim znajdują. Sugestie, czego absolutnie nie powinieneś już nigdy więcej jeść – gratis. Oznaczyłeś się w drodze na Filipiny? Malaria, kiła, mogiła i drogo. Bagry lepsze. Straciłeś telefon i oko w dniu meczu Wisły z Cracovią? Trzeba było nie wychodzić z domu, najwyraźniej sam prosiłeś się o problemy. Chcesz kupić nowego iPhone’a? Bez sensu, lepiej Alcatela. Albo poczekać 15 lat, aż stanieje.

***

Jim Rohn – amerykański przedsiębiorca – powiedział kiedyś, że „każdy z nas jest wypadkową 5 osób, z którymi spędza najwięcej czasu”. W dobie mediów społecznościowych i permanentnego życia w sieci, można by tę cyfrę podnieść do potęgi i powiedzieć, że „każdy z nas jest wypadkową 25 osób, z którymi ma najwięcej interakcji na Facebooku”.

Warto zadbać o to, by nie być wypadkową złości, irytacji i złych intencji.

(niżej jest kolejny tekst)

Bez zbędnych wstępów: typ, z którym macie się na wyłączność, choć jeszcze nikt nikomu nie owijał palców metalem, zaprosił Cię na Wigilię. Do swojej rodziny. I nie oszukujmy się, nogi Ci się trzęsą jakbyś miała skakać na bungee, bo to pierwszy raz. Ale lajtowo, jak to mówiła młodzież w 2004, dzięki dzisiejszemu wpisowi, nie będzie to skok bez liny. Przeprowadzę Cię przez wigilijne pole min, tak, żebyś w trakcie kolacji nie musiała wymykać się do toalety i googlować frazy „proteza stopy i twarzy tanio”.

Co dać w prezencie?

W świętach nie chodzi o prezenty. W świętach chodzi o to, żeby w 3 dni zjeść tyle co przez cały poprzedni miesiąc i nie przytyć. Mimo wszystko, jednak głupio przyjść tak w gości z pustymi rękami, dlatego najlepiej mieć w nich butelkę czerwonego wina za dwie dychy.

Jeśli lubisz ryzyko, i zdarza Ci się wyjść z domu z telefonem na końcówce baterii, to możesz pójść na całość i kupić jakieś indywidualne upominki dla pani i pana domu. Przy czym, ustalmy sobie jedno na wejściu: „indywidualne” trzeba wziąć w cudzysłów wielkości „y” w napisie HOLLYWOOD, bo jak źle trafisz, to będzie jedno wielkie „yyyyyyyy… (w domyśle „co to jest? wolę, żeby mój syn poszedł do seminarium niż spotykał się z tą kobietą!”)”. Dlatego, żeby nie doprowadzić do sytuacji, w której kupiłaś wejściówkę na strzelnicę komuś, komu zastrzelono rodziców na wojnie, zagraj niesamobójczo. I matce kup jakiś drobny kosmetyk, a ojcu spinkę do krawata. Szybciej ją zgubi niż użyje, ale zrobi mu się miło, że pomyślałaś, że mógłby to zrobić.

Jak się ubrać?

Zacznijmy od podstaw. „A” to samogłoska, „B” to spółgłoska, stolica Meksyku to Meksyk, a sukienka, w której widać, czy w lipcu opalałaś się z bielizną, czy bez, to nie jest dobry strój na tę okazję. I to nie chodzi o jego rodziców. Chodzi o jego wujków. I kuzynów. Zwłaszcza kuzynów. Nie będziesz się czuła dobrze, kiedy będziesz czuła, że jesteś opięta kombinezonem do nurkowania ze spojrzeń. Poza tym, jego starzy mogą mieszkać w kamienicy i będzie pizgać.

Biała koszula, granatowy sweter, czarne rajstopy i ołówkowa spódnica. To Twój zestaw na ten wieczór. Może z rozpędu załapiesz się nawet na pasowanie na ucznia.

O czym rozmawiać?

Jeśli przy stole są nieletni, możesz przełamać pierwsze lody rzucając coś w stylu „a wiecie, że Święty Mikołaj nie istnieje?” albo bardziej na czasie „Czuux, to mój ulubiony polski raper”. A tak serio, to żeby nie było rzeźni, wystarczy, że nie będziesz rzucać mięsem. I raz na jakiś czas się uśmiechniesz.

Gorzej z dorosłymi. Tu lista pułapek jest dłuższa niż kolejka do baru w Forum. Nawet jeśli ich syn nie ma na budziku Ojca Dyrektora, to i tak nie wiadomo, czy jego starzy nie słyszą strzałów w 1:15. Polityka odpada i większość aktualnych wydarzeń też, bo nigdy nie wiadomo, w którym momencie ktoś wyjedzie z czystą rasowo Europą. Podobno najbezpieczniej rozmawiać o pogodzie, ale tak może powiedzieć tylko ktoś, kto nie trafił na zatwardziałego ciepłolubca, gdy za oknem śnieży jak w „Zjawie” i wszyscy tylko czekają, aż Leo zajmie miejsce dla zbłąkanego wędrowca.

Jeśli to Twoje pierwsze spotkanie z jego rodziną, albo na poprzednich nie udało Ci się wybadać, które tematy skutkują wybiciem włazu od studzienki kanalizacyjnej, zastosuj jeden prosty trik wart dwóch tysięcy waz z uszkami, za który wszystkie jego byłe Cię znienawidzą: zacznij rozmowę od chwalenia jedzenia. Nie ma ludzi, którzy by nie byli łasi na komplementy, a jeśli jeszcze chwalisz ich pracę publicznie, to jest duże prawdopodobieństwo, że pożyczą Ci na wkład własny.

Jak z jedzeniem? Jak z piciem?

Jeść jak najwięcej, pić jak najmniej.

Jak już wcześniej ustaliliśmy, nic tak nie zjedna Ci ludzi, jak utwierdzanie ich w przekonaniu, że są dobrzy w tym co robią. Jak przyszła teściowa zobaczy, że jej karpie, śledzie i kutie wchodzą Ci jak Norek do Krawczyków, pokocha jak swoją. Gorzej jeśli nie jesteś w stanie zjeść dwóch kilogramów ryb i pięciu ciast za jednym posiedzeniem. Albo kiedy ryba jeszcze wali mułem. Zostaje Ci wykorzystanie umiejętności nabytych w pracy: symulacja i delegacja. Symulujesz, że ze smaku wylizujesz talerz i delegujesz jego zawartość do lubego. W końcu on Cię tu ściągnął, więc niech teraz kombinuje jak przetrawić drugą porcję.

Jak jesteśmy już przy trawieniu, to przejdźmy do alkoholu. A w zasadzie na tyle, ile to możliwe, obejdźmy go łukiem. Pij jak najmniej, w pierwszy dzień świąt podziękuje Ci za to żołądek, wątroba i poczucie godności. Co zrobić jak wszystkie wujki i ciocie namawiają i pada sakramentalne „ale ze mną się nie napijesz?”. Uciekać. Od alko-patologii rodzinnej trzeba po prostu uciekać.

Czego życzyć?

Szczere to powinno być złoto, a życzenia wigilijne najlepiej jak są po prostu zwięzłe, bo w kolejce czeka kilka innych osób. Złota trójca – „zdrowia, szczęścia, pomyślności” – w tej sytuacji jest jak dwa razy 2forU w McDonaldzie przed imprezą – wystarczy. Jeśli za wszelką cenę chcesz być oryginalna i dodać coś od siebie, to dodaj „droga ciociu” przed wyliczanką. Z imieniem bym nie ryzykował, bo jeszcze złapiesz gumę i odbijesz od bandy.

Bardziej niż samym copywritingiem życzeń, martwiłbym się jak nie dostać podrażnienia na skórze od wąsów wujków, którzy będą Cię całować po policzkach. Na ból polecam Ibuprom Max, a na wszelki wypadek makijaż słabszy niż mocniejszy, bo zanim siądziesz do kolacji Twoja twarz będzie wyglądała jak nieudane graffiti.

***

Jesteś gotowa. Tylko pamiętaj o uśmiechu. Działa cuda.

idiota – w slangu notorycznych singielek, najczęściej oznacza mężczyznę, którego nie interesuje trwały związek, lecz jednorazowy seks, ewentualnie wielorazowy, ale bez zobowiązań

Po kolejnej znajomości, która skończyła się szybciej niż się zaczęła, stajesz na środku pustego placu w deszczową noc, rozkładasz ręce, unosisz twarz ku niebu i krzycząc, pytasz czemu trafiasz na samych idiotów? Bo znowu trafiłaś na dupka i to jeszcze większego, niż ten poprzedni? A wiesz ile jest 2+2? Jaka zupa wyjdzie po dolaniu śmietany do żuru? Jak zareaguje 6-latek, gdy wręczysz mu nowy zestaw Lego, a potem powiesz, że ma iść spać? Jaki kolor uzyskasz kiedy zmieszasz niebieski z żółtym? I przede wszystkim, co się stanie, kiedy włożysz rękę w środek ogniska?

Wiesz?

Nie kłam.

Gdyby te zależności były dla Ciebie oczywiste, to nie pytałabyś czemu trafiasz na samych idiotów.

Trafiasz na samych idiotów, bo prawdopodobnie widziałaś ich w dzieciństwie

Nie żebym znał Twoich rodziców, a tym bardziej miał coś do nich, ale kobiety bardzo często wybierają partnerów podobnych do swoich ojców. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez Glenn Geher, przez Chrisa Fraleya, przez studentów z Uniwersytetu Wrocławskiego, przez amerykańskich naukowców i przez moją znajomą z licencjatu, która sprawdziła tę tezę empirycznie na grupie 27 swoich byłych.

Patrząc przez lata dzieciństwa na swoich rodziców, którzy w tym okresie są wzorcami kobiety, mężczyzny i związku, w dorosłym życiu naśladujemy ich. Nieważne, że zdroworozsądkowo nie ma nic fajnego w facecie, który Cię nie szanuje, traktuje przedmiotowo albo zdradza. Ważne, że małżeństwo Twoich rodziców tak wyglądało i obserwując ich przez naście albo dzieścia lat, zakodowałaś sobie, że tak właśnie powinna wyglądać relacja między kobietą, a mężczyzną.

I mimo, że w rozmowach z koleżankami mówisz „nigdy w życiu”, to podświadomie ciągnie Cię do kogoś takiego.

Trafiasz na samych idiotów, bo chodzisz do miejsc, gdzie najłatwiej ich znaleźć

Ja wiem, że prawdziwą miłość można znaleźć wszędzie. Serio. Kiedyś mój kumpel zagadał dziewczynę w kolejce do toalety w Maku, a dzisiaj mają wspólny kredyt na M3. Mam też znajomą, która poznała obecnego męża w chórze kościelnym, i znam parę, która została parą, bo ona, cofając pod Carrefourem, wgniotła mu zderzak i zostawiła swój numer telefonu za wycieraczką. Da się? Da się.

Da się też z Ruczaju dojechać do Nowej Huty na zaciągniętym ręcznym, ale mimo wszystko łatwiej to zrobić spuszczając hamulec.

Tak jak na Allegro da się kupić niepodrabiane Air Maxy w dobrej cenie, tak w klubie da się znaleźć kogoś, kto nie przyszedł tam tylko po seks. Jednak dziwić się, że facet poznany na dyskotece nie chce się wiązać po szybkim numerku, to jak być zaskoczonym, że pies szczeka, a kaktus kłuje. Chodząc do miejsc, w których głównym celem jest zabawa, hedonizm i zabawa, naprawdę trudno oczekiwać, żeby poznani tam mężczyźni nagle chcieli zakładać rodziny i wybierać razem tapetę w Castoramie.

Dla Ciebie gość, który przestał się odzywać po tym jak poznałaś go w klubie, a później poszliście do łóżka, jest idiotą. Spoko. Ale w rzeczywistości to Ty poszłaś do sieciówki z koszulkami, które kurczą się po pierwszym praniu, licząc, że znajdziesz taką, która starczy Ci na całe życie.

Trafiasz na samych idiotów, bo ich znasz i wiesz jak z nimi postępować

Pamiętasz „Rejs”? Ten stary czarno-biały film ze Stanisławem Tymem i Janem Himilsbachem? Nie? Luz, ja też średnio, bo za bardzo mnie nie śmieszy, jednak pada tam jedna wypowiedź, na którą naprawdę warto zwrócić uwagę. Przy ustalaniu treści piosenki dla kapitana, Zdzisław Maklakiewicz mówi tak:

Mnie się podobają melodie, które już raz słyszałem. Po prostu. No… To… Poprzez… No reminiscencję. No jakże może podobać mi się piosenka, którą pierwszy raz słyszę?

I nie dość, że faktycznie tak jest, to jeszcze ma to przełożenie na inne dziedziny życia.

Na imprezie ludzie bawią się najlepiej przy kawałkach, które najlepiej znają. W przemyśle filmowym najbardziej opłaca się robić kontynuacje i kolejne części tytułów, które już się sprawdziły. Ludzie chodzą na nie najchętniej, bo wiedzą czego się spodziewać i nad portfelem nie wisi widmo rozczarowującego zaskoczenia. Stąd ekshumacja „Gwiezdnych wojen”,„Rocky 14”, „Szybcy i wściekli 57” i kolejne świąteczne komedie z Karolakiem. To samo działa w przypadku książek. I jedzenia. I partnerów.

Lubimy to, co już znamy.

Gość może być stuprocentowym dupkiem, ale Ty w kwestii postępowania z dupkami masz już doktorat, więc, paradoksalnie, taki wybór Ci odpowiada, bo jest bezpieczny. Wiesz jak nawiązać znajomość z dupkiem, jak się z nim obchodzić, jak podtrzymywać zainteresowanie swoją osobą i przede wszystkim: na co go stać.

A co by było, gdybyś zaczęła umawiać się z nie-dupkiem? Stara, przerąbane, jak to mawiają iluzjoniści po nieudanej sztuczce z siekierą. Musiałabyś wszystkiego uczyć się od początku, całej instrukcji obsługi i serwisowania, i nie byłabyś w stanie przewidzieć jego kolejnego kroku. A gdyby przewidywalność była walutą, to w dorosłym życiu miałaby wyższy kurs niż bitcoin.

Trafiasz na samych idiotów, bo nie zauważasz normalnych facetów

Nie ma ludzi, którym przydarzają się tylko i wyłącznie złe rzeczy. Jest za to sporo osób, które tak sądzą. Podobnie, nie ma ludzi, którym przydarzają się tylko i wyłącznie rzeczy dobre. Przekonanych o tym natomiast jest sporo mniej, niż tych pierwszych, jednak obie te grupy mają trochę racji. Bo to kwestia filtru jaki nakładasz na swoją świadomość.

Jest taki gość, który nazywa się Joseph Murphy i napisał światowy bestseller: „Potęga podświadomości”. Zasadniczo, całą tę książkę można by zamknąć w dwóch stronach maszynopisu, bo kolejne rozdziały są niekończącą się parafrazą jednego zdania: Twoje myśli się materializują.

Jeśli w kółko powtarzasz sobie, że świat jest polem minowym i jedyne co ma Ci do zaoferowania, to kop w dupę, to tak jest. Skupiasz się wyłącznie na negatywach i zupełnie nie dopuszczasz siebie pozytywów. Każde zdarzenie nieprzystające do Twojej wewnętrznej narracji wypierasz ze świadomości. Więcej, przez nakręcanie się, że wszystko jest źle, prowokujesz sytuacje, które potwierdzają Twoją tezę, żebyś mogła powiedzieć „oho! a nie mówiłam?”.

Podobnie jest z relacjami damsko-męskimi. Jeśli w kółko wmawiasz sobie, że trafiasz na samych idiotów i że normalnych, wolnych facetów już nie ma, to tak się dzieje. To znaczy, ci nie-idioci byli, są i będą, ale Ty zwyczajnie ich nie zauważasz. Twój filtr pod tytułem „porządni faceci wyginęli, dlatego jestem skazana na dupków” nie zarejestruje nie-idioty, nawet gdybyś wpadła mu w ramiona potykając się o krawężnik.

Jesteś zaprogramowana przez siebie samą, że takich mężczyzn nie ma lub że nie zasługujesz na nich, dlatego ich nie dostrzegasz.

Trafiasz na samych idiotów, bo…

…przyciągasz ich do siebie.

Komentarz do świata za oknem.

8 typów ludzi, których warto usunąć ze znajomych na Facebooku

***

Pierwsza wigilia u chłopaka – jak przejść to pole min?